Podczas wakacyjnej podróży po Anglii, moją uwagę zwróciły znaki i napisy o pozytywnym wydźwięku:
„Dziękujemy ci za bezpieczną jazdę”
„Uprzejma prośba o nie parkowanie w tym miejscu”
„Proszę, zabierz swoje śmieci ze sobą”
„Dziękujemy, że dbasz o nasze środowisko”
Zwróciły moja uwagę, bo przyzwyczajony jestem do tak częstej u nas formy zakazowo-nakazowej : ZAKAZ parkowania, ZAKAZ wjazdu, ZAKAZ palenia, ZAKAZ kąpieli, JEDŹ wolniej, ZWOLNIJ, …. Czyli zakaz, zakaz, zakaz, nakaz, nakaz, nakaz !
Kiedy skuteczniej motywujemy ( w firmie, w domu, w towarzystwie), przez nakazy i zakazy czy może przez odpowiednio sformułowane prośby ?
A właściwie, to co to za różnica ?
Przyszło mi na myśl kilka argumentów, co robi różnicę i przemawia za tą pozytywna formą:
- To jakich słów używasz determinuje obrazy jakie przywołujesz w umyśle drugiej osoby, a to stanowi podświadomą promocję czegoś – nawet gdy masz całkiem przeciwny zamiar
- Zakazy zdecydowanie podnoszą atrakcyjność zakazywanych zachowań – owoc zakazany smakuje lepiej
- Zakazy i nakazy koncentrują się na wymuszaniu zachowania i odrywają je od celu, który chcemy osiągnąć. Pozytywne komunikaty budują obraz atrakcyjnych celów, do których zmierzamy.
Po pierwsze – nasza podświadomość nie zna słowa NIE. Komunikaty piętnujące niepożądane zachowania typu: Nie pij, nie pal, nie śmieć, zakaz kąpieli, zakaz wstępu do lasu – w podświadomości utrwalają obrazy tego co chcemy wyeliminować – picie, palenie, śmiecenie, kąpiel itd.
Po drugie – to, że zakazany owoc smakuje lepiej jest prawdą, która w życiu bardzo często się potwierdza. Jest to też zgodne z psychologiczną zasadą niedostępności, przetestowaną w setkach eksperymentów i badań – coś co jest trudniej dostępne budzi większe zainteresowanie i pożądanie. Wiadomo też, jak trudno jest „brać Polaka na zakazy”.
No i po trzecie – nakazy i zakazy są odbierane jako przymus, ze strony kogoś kto ma tu rządzi (chce rządzić), a przymus rodzi sprzeciw. Tymczasem pozytywne komunikaty budują pozytywne obrazy celu, który mamy uzyskać:
- dziękujemy za twoją trzeźwość i kulturę (obraz trzeźwych i kulturalnych ludzi)
- oddychając świeżym powietrzem, bez dymu z papierosa, poprawisz swoje zdrowie (zdrowy człowiek o zdrowym wyglądzie)
- zabierając śmieci ze sobą pozwalasz nam wszystkim cieszyć się czystą naturą (czysta, niezaśmiecona i piękna natura).
A zatem:
Dziękuję wam, że zaplanowaliście dobry urlop tego lata, przez co dbacie o swoje zdrowie.
Dziękuję, że zastanowiła(e)ś się nad rolą jaką mają zakazy i nakazy, czytając ten newsletter.
Dziękuję ci jeżeli zachowujesz swój krytycyzm i własne zdanie, nie zgadzając się z tym co napisałem – będę bogatszy o twoja opinie, jeżeli mi ją zechcesz przesłać.
Pozdrawiam gorąco 🙂
Andrzej Cieplak
coach ACC, trener, doradca, MBA
PS:
Statystyki śmiertelnych wypadków drogowych w UE (2013 r. – liczba zabitych / na 1 mln. mieszkańców):
Rumunia 92
Polska 87
………………….
………………….
Wielka Brytania 29
Średnia w UE: 52
http://ec.europa.eu/transport/road_safety/pdf/vademecum_2014.pdf
Dziękuję, że jeździsz ostrożnie przez co nasze dzieci są bezpieczniejsze na drodze.