Jak odbierzemy taką uwagę? Jak się poczujemy ?
Zapewne nie najlepiej, bo czujemy, że ktoś sugeruje nam, że jesteśmy durniem. Jeżeli do tego, będzie to powiedziane podniesionym głosem, z nutą ironii, to możemy się zagotować.
A jeżeli to my zwrócimy w ten sposób uwagę drugiej osobie ? Czy tak samo odbierze to jako atak i prowokowanie konfliktu.
Jak mówić do ludzi o sytuacjach konfliktowych ?
Na moich szkoleniach i coachingach często pada takie pytanie – „jak zwrócić uwagę naszemu partnerowi, współpracownikowi czy pracownikowi , tak aby czuć się z tym dobrze, było to skuteczne, a jednocześnie nie prowadziło do sporu i konfliktu ?
Zasady wyrażania takiego komunikatu to jeden z obszarów asertywności. W zrozumieniu na czym polega istota asertywności jest sporo zamieszania, dlatego warto przytoczyć zasadnicze prawa w tym obszarze.
Prawa człowieka – istota asertywności.
- Istotę asertywności zawiera 5 praw sformułowanych przez Herberta Fensterheim’a:Masz prawo do robienia czegoś dopóty, dopóty nie rani to kogoś innego.
- Masz prawo do zachowania swojej godności poprzez asertywne zachowanie – nawet jeśli rani to kogoś innego – dopóty, dopóki Twoje intencje nie są agresywne lecz asertywne.
- Masz prawo do przedstawiania innym swoich próśb dopóty, dopóki uznajesz, że druga osoba ma prawo odmówić.
- Istnieją takie sytuacje między ludźmi, w których prawa nie są oczywiste. Zawsze jednak masz prawo do przedyskutowania tej sprawy z drugą osobą i wyjaśnienia jej.
- Masz prawo do korzystania ze swoich praw.
Nowy model iPhona za 3.800 zł.
Wyobraźmy sobie, że tytułowa konfliktowa sytuacja wynika z tego, że Marek kupił nowy model iPhona za prawie 4.000 zł. Po dowiedzeniu się o tym Anna formułuje swój spontaniczny i emocjonalny tekst „Jak mogłeś tak zrobić, chyba zupełnie zdurniałeś ?”. Marek odpala „To chyba ty zupełnie zdurniałaś. A poza tym trzeba się trochę znać na elektronice, żeby zabierać głos.” No i konflikt gotowy – następuje licytacja, kto i kiedy był bardziej głupi i kto się na czym lepiej lub gorzej zna.
4 kroki asertywnego komunikatu.
Aby to sformułować taką wypowiedź asertywnie, Anna może użyć schematu w 4 krokach:
- Krok pierwszy – podaj Fakty
- Krok drugi – opisz swoje Uczucia i podkreśl, że zależy ci na relacji
- Krok trzeci – określ Konsekwencje
- Krok czwarty – podaj Oczekiwania
Komunikat w formie FUKO.
FAKTY: Marek, właśnie dowiedziałam się, że kupiłeś telefon za 3.800 zł. Rozmawialiśmy o tym, niedawno, że mamy duże wydatki w tym kwartale i nasz budżet jest bardzo napięty. Twój dotychczasowy telefon jest dosyć nowy i całkiem sprawny.
UCZUCIA: Mówię, ci szczerze, że poczułam się z tym bardzo źle. Odebrałam to, jako lekceważenie mnie i ignorowanie naszych ustaleń oraz zasad. Wiesz, że bardzo zależy mi na naszych relacjach i dlatego mówię ci o tym otwarcie i szczerze.
KONSEKWENCJE: Twój wydatek łamie nasze zasady i spowodował, że budżet nam się nie dopina. Ja nie akceptuje takiej sytuacji
OCZEKIWANIA: Oczekuję, że zmienisz swoja decyzję i postępowanie w tego typu sytuacjach. Zapewne możesz zwrócić telefon, a może masz jakieś inne rozwiązanie, które wspólnie zaakceptujemy.
Fukać, pouczać, sztorcować, ganić, besztać.
Jak wam wygląda taka wypowiedź w schemacie FUKO?
Czy respektuje prawa asertywności ?
Czego od nas wymaga (spokoju, opanowania, przygotowania argumentów) ?
Czy takie słowa oparte na faktach, wypowiedziane prosto, zdecydowanie z przekonaniem, będą odebrane jako siła i zdecydowanie czy słabość, lęk i niejasne intencje?
Jak wygląda asertywność na co dzień ?
Często słyszymy „Pan/i jest kłamcą”, „Pani się ośmiesza”, „Plecie Pan głupoty!” … etc.
Gdzie tu słyszymy fakty, co to nam mówi o uczuciach (poza agresywną intonacją). Jak to wpływa na relacje i znalezienie oczekiwanych, dobrych rozwiązaniach.
Skorzystaj z FUKO! Zamiast: fukać, pouczać, dogryzać, sztorcować, sarkać, besztać, czy ganić.
Pozdrawiam ciepło w środku zimy 🙂
Andrzej Cieplak
coach ACC, trener, mentor, MBA
www.andrzej.cieplak.com
PS. Bycie asertywnym, jest jednym z elementów dobrego zarządzania swoja ENERGIĄ. Inne istotne elementy poznajemy i ćwiczymy na warsztacie „Zarządzanie ENERGIĄ osobistą”.
Najbliższy termin to Środa, 8 lutego 2017, w godz. 17-21. Szczegóły znajdziesz tutaj.