Z życia domowego.
Zauważyłem, że moja dorosła córka spędza długi czas przed komputerem i nie chodzi tu o pracę. Osobiście, mam silne przekonanie, że to źle wpływa na jej zdrowie i sen, a ostatnio właśnie na to narzeka. Postanawiam zwrócić jej na to uwagę (zainterweniować).
Mówię: „ czy ty nie za długo przesiadujesz przed komputerem? To źle wpływa na twoje zdrowie.”
W odpowiedzi otrzymałem: „Czy ty tato musisz ciągle mówić mi, co ja mam robić?! Jestem dorosła i będę robiła to, co zechcę!”
Oh! Tu moje zdziwienie i rozczarowanie! Przecież ja to zrobiłem z troski!, Tymczasem dostałem reprymendę, że się wtrącam no i denerwuję. Jak można to zrobić, żeby uniknąć takiej frustrującej sytuacji?
Rozmowa z Johnem Heronem – John proszę pomóż!
Ja: Drogi Johnie, na wstępie, pozwól, że cię przedstawię. John Heron – brytyjski autorytet w dziedzinie nauk społecznych, psychologii, edukacji, rozwoju potencjału osobistego i zawodowego. Badacz, autor, trener.
Ja: John powiedz proszę, to, co ja źle zrobiłem? I jak to powinienem zrobić lepiej?
John: Andrzeju, powiedz mi, jaka była Twoje intencja? Co chciałeś przez swoją wypowiedź uzyskać?
Ja: Chciałem przekazać pewne, ważne fakty oraz zwrócić uwagę mojej córce, że to co robi psuje jej zdrowie. Chciałem też skłonić ją do przyjrzenia się temu zachowaniu i zachęcić do zmiany. Poza tym chciałem powiedzieć, że zauważam, że wieczorem jak jest zmęczona i potrzebny jest jej relaks.
Jak sam nie wiesz, o co Ci chodzi, to skąd będą wiedzieć inni?
John: sam widzisz Andrzeju, że zmieszałeś tutaj kilka różnych intencji. W takiej sytuacji, twoja córka, skoncentruje się na tym, co wychwyci najbardziej. W zależności od nastroju, sytuacji i poziomu zmęczenia może wyłapać np. to, co ją ostatnio złości albo irytuje. Może np. coś w twoich zachowaniach, może twój ton, a może coś innego z jakiegoś jeszcze innego powodu.
Ja: to jak to zrobić lepiej? Przecież zależy mi na relacjach z córką i na tym żebyśmy się wzajemnie wspierali. Jak widzę, że ważna dla mnie osoba, może nawet nieświadomie, robi coś co jej potencjalnie szkodzi, to staram się pomóc jej to dostrzec i zmienić. Ja osobiście bardzo cenie taką informację kierowana do mnie, która pomaga mi robić coś lepiej.
John: pomocne w tym będzie, jeśli zanim coś powiesz, to zastanowisz się, jaka jest twoja intencja. Jak już wiesz, jaką intencję chcesz wyrazić to zastanów się nad sposobem, jak to właściwie wyrazić. Dopiero potem powiedz to. To pomoże drugiej stronie zrozumieć, o co ci naprawdę chodzi. Na przykład, że to jest chęć pomocy, a nie jest wtrącania się i narzucania.
Ja: słusznie zauważyłeś. Widzę, że czasem, jak coś mówię, to nie do końca uświadamiam sobie, co w moim przekazie jest najważniejsze i mieszam różne watki.
Nie mieszaj, bo wybuchnie
John: no właśnie. Dlatego ja zrobiłem klasyfikację tego, co ludzie najczęściej chcą wyrazić.
Po wielu badaniach, doszedłem do wniosku, że ludzie, w tego typu rozmowach mają sześć podstawowych intencji:
- przekazanie informacji
- wydanie polecenia
- konfrontacja
- zachęta do rozwoju
- udzielenie wsparcia
- pomoc w rozładowaniu emocji
Ja: fajnie to wygląda i przemawia do mnie. Moje myślenie jest analityczne i takie przejrzyste struktury pomagają mi. Myślę tylko, że to łatwo powiedzieć, ale trudniej zrobić. No i jeszcze taka wstydliwa myśl „jak to, tyle lat spędzonych ze sobą i nie potrafimy wyrażać swoich intencji? !”
John: nie przejmuj się. Tak ma większość ludzi. Ważne, że masz ochotę się poprawić, a ja jestem przekonany, że mój model ci w tym pomoże.
Popatrz jak to działa
John:
dla przykładu sformułuję jak można lepiej wyrazić kolejne intencje.
Przekazanie informacji:
Droga córko. Zobacz tu w gazecie jest ciekawy
artykuł na temat wpływu długiego przesiadywania przed telewizorem na schorzenia
kręgosłupa i oczu
Wydanie
polecenia:
Wyłączymy teraz telewizor i chodź pójdziemy
na spacer.
Konfrontacja
Mówisz, że słabo sypiasz i chcesz coś to zrobić.
Popatrz, tu jest artykuł, który mówi o negatywnym wpływie oglądania telewizji
na głębokość snu. Co o tym sądzisz.
Zachęta
do rozwoju
zastanów się, jak tak długie oglądanie
telewizji wieczorem wpływa potem na twój sen.
Udzielenie
wsparcia
Miałaś faktycznie trudny dzień. Świetnie się
spisałaś i zasługujesz na odpoczynek.
Pomoc w
rozładowaniu emocji
Widzę, że jesteś zmęczona. Masz do tego pełne prawo. Rozluźnij się i odpocznij?
Ja: dziękuje Ci John. Faktycznie, tak sformułowane zdania, pozwalają drugiej stronie łatwo zrozumieć, o co mi chodzi. Dzięki temu możemy uniknąć nieporozumień.
Matematyka intencji
Nazwałem tą klasyfikację różnych intencji „matematyką intencji”.
Podoba mi się taka przejrzysta klasyfikacja i uproszczenie. Pomaga samemu sobie doprecyzować, swoje myśli i zamiary. Jeżeli tego nie zrobimy i sami nie jesteśmy świadomi, jakie intencje wyrażamy jednocześnie, to jak ma to zrozumieć nasz rozmówca?
Co ty na to drogi czytelniku?
Jak matematyka intencji Johna Herona, może Ci pomóc w jasnym wyrażaniu swoich intencji i unikaniu niepotrzebnych nieporozumień i rozczarowań?
Będzie mi milo, jak wyrazisz swoje intencje w komentarzu do tego artykułu.
Moja intencje do tego tekstu to:
- przekazanie informacji
- konfrontacja z opisanym tu modelem
- zachęta do rozwoju w skuteczności komunikacji
Jeżeli doczytałeś do końca, to moje duże uznanie za Twoja ciekawość, chęć poznania czegoś nowego i chęć do rozwoju (to było z intencją „udzielenia wsparcia”).
Powodzenia w zamianie refleksji na Twoje korzyści 
Andrzej Cieplak
Mentor, trener, manager MBA
Coach Certyfikowany ACC w ICF
